بررسی و تحلیل صد مقاله از مجموعه مقالات فارسی مجتبی مینوی

یکی از پژوهش های ارزشمند و مفید در حوزه ی تحقیقات انتقادی، بررسی مجموعه آثار پژوهش محققان برجسته است. از سوی دیگر کشف ویژگی های سبکی و نوشتاری محققان می تواند به آموزش نسل های بعد برای نوشتن کتاب و مقاله های گزین و برتر منجر شود. یکی از محققان برتر در سده اخیر در حوزه نگارش مقاله و آثار انتقادی بی تردید مجتبی مینوی است. در این پایان نامه، صد مقاله از مجموعه مقالات فارسی ایشان در حوزه های مختلف از وجوه زبانی، محتوا، روش تحقیق و شیوه بیان مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. بنا بر مطالعات انجام شده می توان گفت روش تحقیق مینوی در مقالات بر پایه ی استدلال و استشهاد و استناد پایه گذاری شده است. آن چه روشن است این که موفقیت وی در مقاله های نوشته شده مرهون تسلط وی بر زبان های خارجه و ارتباط لاینفک وی با کتابخانه های بزرگ و اشخاص بزرگ ادبی و همچنین مستشرقین فارسی دان است. ارجاعات و نقل قول های متعدد ایشان در حین بیان مطلب، علاوه بر پرهیز از کسالت متن، به مستندکردن آن یاری رسانده؛ و این سودمندی درکمیت وکیفیت مقالات ایشان تاثیری شگرف داشته است. روش نگارش وی در مقاله ها، در نقل مستندات یا شواهد، غالباً مفصل وگاهاً موجز است. لیکن مینوی اهتمام برآن داشته تا یافته های خود را بطور مختصر و مفید بیان کند. شیوه ی بیان وی در اکثر مقالات با انتقاد و پیشنهاد و یا با توصیف همراه است. لحن وی با توجه به زمینه ی سخن تغییرکرده گاهی ملایم و گاهی تند می شود. اما در انتقاد به کژی ها بدون استثنا لحنی تند و تلخ دارد. هر چه از نخستین مقاله ها می گذرد، پختگی و صلابت کلام وی به سوی انسجام سوق می یابد. از بسامد و عبارات خاص بکار رفته در واژگان کاربردی، مینوی اصطلاحات خاصی را بکار می برد و شیوه ی نویسندگی منحصر بفردی دارد؛ از ویژگی های دیگر این مقالات همراه کردن مخاطب با خود در تفهیم مطالب، با طرح سوالات استفهامی است که به صورت ایجابی و برای تاکید مطلب است. مقالات وی هدفمند و دارای بار اطلاعاتی و علمی مفیدی است. نکته ی دیگر، عدم رعایت اصول مقاله نویسی نوین در سال های اول نویسندگی است،که البته در مقالات پایانی وی شاهد رعایت اصول آن ها هستیم، به گونه ای که به جرات می توان گفت مقالات پایانی وی پر بارتر از مقالات ابتدایی اوست. مینوی برای اقناع مخاطب از هر منبع و نقل قولی که مصداق حقیقت است مدد گرفته، به همین علت بندرت در مقالات وی به اشکالات ارجاعی برمی خوریم.